Kiểm soát ‘chặt’ thị trường bất động sản thông qua chính sách tín dụng

Ở Việt Nam, thị trường bất động sản thường xuyên phải đối mặt với nhiều thách thức lớn, từ tình trạng nợ xấu, tồn kho bất động sản tăng cao, đến khó khăn trong việc huy động vốn và suy giảm niềm tin của nhà đầu tư.

Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho rằng, những khó khăn này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thị trường mà còn gây ra những hệ lụy lan tỏa đối với toàn bộ nền kinh tế.

Do đó, VARS góp ý, việc điều tiết thị trường thông qua các chính sách tín dụng là một phương án hữu hiệu nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và ổn định, đồng thời ngăn ngừa những tác động tiêu cực đối với nền kinh tế.

Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam đưa ra nhiều giải pháp kiểm soát thị trường thông qua chính sách tín dụng. Ảnh P.C

Đặc biệt, theo Luật Kinh doanh Bất động sản 2023, các biện pháp điều tiết thị trường bất động sản sẽ được triển khai khi chỉ số giá giao dịch biến động tăng hoặc giảm trên 20% trong vòng 3 tháng, hoặc khi thị trường có các biến động khác đe dọa sự ổn định kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, VARS cho rằng việc thực hiện điều này gặp khó khăn do hệ thống cơ sở dữ liệu hiện chưa đủ đầy đủ và chính xác.

VARS đề xuất thắt chặt chính sách tín dụng với những người mua nhà thứ hai trở lên. Chính sách này gồm giảm hạn mức cho vay thông qua việc điều chỉnh tỷ lệ cho vay trên giá trị tài sản, yêu cầu tỷ lệ thanh toán bằng vốn tự có cao hơn, áp dụng mức lãi suất cao hơn.

Ngoài ra, cần tăng cường giám sát, quản lý tín dụng bằng cách yêu cầu các tổ chức tín dụng báo cáo chi tiết các khoản vay liên quan bất động sản, đồng thời ưu tiên cấp vốn cho các dự án nhà ở xã hội, nhà vừa túi tiền nhằm giải quyết nhu cầu nhà ở cho đối tượng thu nhập thấp.

Với nhóm mua nhà lần đầu, VARS đề xuất chính sách nới lỏng tín dụng gồm giảm lãi suất, hỗ trợ các khoản vay dài hạn với lãi suất ưu đãi nhằm mục đích ổn định xã hội.

“Để chính sách áp dụng đúng và trúng, Nhà nước cần xây dựng được hệ thống cơ sở dữ liệu đủ lớn, đủ chính xác và có tính cập nhật cao để đảm bảo phân biệt rõ giữa người mua nhà ở thực, sử dụng cho mục đích sản xuất kinh doanh thực, với các đối tượng đầu cơ, trục lợi“, VARS kiến nghị.

Để hạn chế đầu cơ bất động sản khiến thị trường “méo mó”, cơ quan này cũng cho rằng để điều tiết thị trường toàn diện hơn, chính sách tín dụng nên kết hợp với việc áp dụng thuế chuyển nhượng bất động sản hoặc thuế tài sản. Đồng thời, việc áp dụng các chính sách điều tiết phải lưu ý linh hoạt, đảm bảo ổn định trật tự thị trường, hạn chế rủi ro.

Trong bối cảnh bất động sản vẫn chưa hạ nhiệt, TS. Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam đã chỉ ra những giải pháp cấp thiết để hạ nhiệt thị trường.

Trước hết, Chính phủ cần siết chặt quản lý tín dụng bằng cách yêu cầu các ngân hàng báo cáo chi tiết các khoản vay liên quan đến bất động sản. Điều này sẽ giúp tăng cường giám sát rủi ro và ngăn chặn dòng vốn đổ vào đầu cơ. Đồng thời, các dự án nhà ở xã hội phải được ưu tiên tiếp cận vốn với lãi suất ưu đãi, giải quyết nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp.

Song song đó, Nhà nước cần có chính sách nới lỏng tín dụng có kiểm soát, bao gồm giảm lãi suất và hỗ trợ các khoản vay dài hạn cho người mua nhà lần đầu và một số đối tượng ưu tiên khác nhằm mục đích ổn định xã hội như vợ chồng trẻ mới kết hôn…

Bên cạnh đó, ông Đính cho rằng, việc xây dựng một hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia toàn diện, chính xác và cập nhật liên tục là điều tối quan trọng. Hệ thống này sẽ phân biệt rõ ràng giữa người mua nhà thực và những kẻ đầu cơ trục lợi. Việc công bố chỉ số giá giao dịch bất động sản và các chỉ tiêu liên quan cũng rất cần thiết để cơ quan chức năng nắm bắt thời điểm cần can thiệp.

Trao đổi với Báo Công Thương, PGS.TS – chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cũng cho rằng, chính sách tín dụng là chìa khóa để hạ nhiệt bất động sản. Ông nhấn mạnh việc điều tiết thị trường qua chính sách tín dụng sẽ giúp các cơ quan quản lý tăng cường vai trò kiểm soát trong bối cảnh bất động sản biến động mạnh. Trong suốt thập kỷ qua, tình trạng một số nhóm đầu cơ và môi giới “thổi giá, tạo sóng” đã trở nên phổ biến. Đồng thời, sự lỏng lẻo trong quản lý đã khiến giá bất động sản tại nhiều khu vực biến động mạnh, gây ra những hệ lụy.

Về xuất chính sách đánh thuế với trường hợp sở hữu, sử dụng nhiều nhà, đất nhằm hạn chế đầu cơ, mua đi bán lại trong thời gian ngắn để kiếm lời, tại cuộc họp báo ngày 27/9, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, Bộ Tài chính hoàn toàn đồng tình với đề xuất này.

Để hạn chế tình trạng đầu cơ đồng thời ổn định thị trường, Bộ Xây dựng vừa rồi đã đề xuất Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất đánh thuế đối với nhà, đất thứ hai và bất động sản bỏ hoang, không sử dụng.

Hiện, Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất, tham mưu chính sách thuế với nhà đất thứ hai hoặc bỏ hoang, không sử dụng. Đồng thời, nghiên cứu có chính sách đánh thuế với trường hợp sở hữu, sử dụng nhiều nhà, đất nhằm hạn chế đầu cơ, mua đi bán lại trong thời gian ngắn để kiếm lời.